หัวใจควรเต้นเป็นจังหวะสม่ำเสมอเหมือนนาฬิกา แต่ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ อาจทำให้ “เครื่องยนต์” ดวงนี้ บางครั้งเร่งเกินไป (หัวใจเต้นเร็วผิดปกติ) บางครั้งหยุดพักเกินไป (หัวใจเต้นช้าผิดปกติ) หรือเต้นรัวไม่เป็นจังหวะ เมื่อต้องเผชิญปัญหานี้ ยาตะวันตกแบบดั้งเดิมบางครั้งก็อาจมีข้อจำกัด สำหรับยาสมุนไพรจีน RLC มีกลไกในการปรับสมดุลหลายทางที่เป็นเอกลักษณ์ ได้แสดงให้เห็น ถึงข้อได้เปรียบในการรักษาภาวะ “หัวใจเต้นผิดจังหวะ” หลายประเภท
จังหวะการเต้นของหัวใจเสียสมดุล
เกิดจากความผิดปกติของระบบไฟฟ้าหัวใจ (การสร้างหรือการนำสัญญาณไฟฟ้า) สาเหตุกระตุ้นที่พบบ่อย ได้แก่
- ปัญหาที่หัวใจเอง เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ หัวใจล้มเหลว กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ โรคลิ้นหัวใจ โรคหัวใจจากความดันโลหิตสูง เป็นต้น
- โรคทางระบบร่างกาย เช่น ปัญหาต่อมไทรอยด์ (ไฮเปอร์ไทรอยด์หรือไฮโปไทรอยด์) การขาดสมดุลเกลือแร่ (โพแทสเซียมต่ำ แมกนีเซียมต่ำ) การติดเชื้อรุนแรง ภาวะโลหิตจาง เป็นต้น
- ผลจากยา / สาร เช่น ยาแก้หวัดบางชนิด สารกระตุ้น การดื่มกาแฟ ชา แอลกอฮอล์มากเกินไป การสูบบุหรี่ เป็นต้น
- พฤติกรรมที่ไม่ดี เช่น ความเครียดสะสม วิตกกังวล การนอนดึก การทำงานหนักเกินไป เป็นต้น
- สาเหตุอื่น ๆ เช่น พันธุกรรมและอายุที่มากขึ้น เป็นต้น
อาการที่พบได้บ่อย
- ใจสั่น
- หัวใจเต้นแรง (รู้สึกหัวใจเต้นหนัก เต้นเร็วมาก เต้นไม่สม่ำเสมอหรือกระตุก)
- แน่นหน้าอก เจ็บหน้าอก หายใจไม่สะดวก
- เวียนศีรษะ
- อ่อนเพลียไม่มีแรง เหงื่อออกมาก
- อาการรุนแรง เช่น ตามืดบอด เป็นลมหมดสติ เจ็บหน้าอก อ่อนเพลียไม่มีแรง เหงื่อออกมาก
- ในกรณีที่ผู้ป่วยมีทั้งภาวะเต้นช้าและเต้นเร็วสลับกัน จะทำให้รู้สึกใจสั่นมาก (หัวใจเต้นเร็ว) สลับกับเวียนศีรษะอ่อนเพลีย (หัวใจเต้นช้า) อาการจะค่อนข้างซับซ้อน
ผลกระทบจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
- เพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) เช่น ในภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้ว (Atrial Fibrillation; AF) เสี่ยงทำให้เกิดลิ่มเลือดในหัวใจห้องบน หากลิ่มเลือดหลุดไปอุดตันหลอดเลือดสมองจะทำให้เกิดสโตรก
- เพิ่มภาระให้หัวใจ หัวใจที่เต้นเร็วเกินไป เต้นช้าเกินไป หรือการบีบตัวของหัวใจไม่ประสานกัน จะทำให้หัวใจเหนื่อยล้ามากขึ้นเรื่อย ๆ และอาจนำไปสู่ ภาวะหัวใจล้มเหลว (Heart Failure)
- เสี่ยงเสียชีวิตกะทันหัน (Sudden Cardiac Death) ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะบางชนิดที่รุนแรงมาก เช่น หัวใจห้องล่างเต้นเร็ว (Ventricular Tachycardia; VT) หัวใจห้องล่างสั่นพลิ้ว (Ventricular Fibrillation; VF) อาจทำให้หัวใจหยุดเต้นกะทันหัน
ข้อจำกัดของยาแผนปัจจุบันในการรักษา
- แก้เร็วก็กลัวช้า แก้ช้าก็กลัวเร็ว ยารักษาหัวใจเต้นเร็ว เช่น Metoprolol, Propafenone, Amiodarone อาจกดการเต้นของหัวใจที่ปกติให้ช้าลงเกินไป ส่วนยาที่เร่งการเต้นของหัวใจ เช่น Atropine ก็อาจทำให้หัวใจเต้นเร็วเกินไป สำหรับผู้ป่วยที่มีภาวะผสมทั้งเร็วและช้า นี่เป็นปัญหาที่มากที่สุด เพราะรักษาเร็วก็กลัวหัวใจช้าลงไปอีก รักษาช้าก็กลัวหัวใจเร็วขึ้น แพทย์จึงต้องคิดหนักในการจ่ายยา
- ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะที่ซับซ้อน ยาต้านหัวใจเต้นผิดจังหวะบางชนิดมีความเสี่ยงที่จะทำให้เกิดการเต้นผิดจังหวะแบบใหม่หรือที่รุนแรงกว่าเดิม
- ผลข้างเคียง เช่น Amiodarone อาจส่งผลต่อต่อมไทรอยด์ ปอด ตับ และดวงตา Metoprolol อาจทำให้หัวใจเต้นช้าเกินไป อ่อนเพลีย และในผู้ป่วยหอบหืดหายใจไม่สะดวก
- เกิดการดื้อยา ยาบางชนิดใช้ไปนาน ๆ อาจได้ผลน้อยลง
- ไม่มียาสำหรับโรคหัวใจเต้นช้า ปัจจุบันยังไม่มียาที่รักษาภาวะหัวใจเต้นช้าผิดจังหวะที่มีประสิทธิภาพดีในระยะยาวสำหรับการเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ
ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะในทัศนะการแพทย์จีน
ในทัศนะการแพทย์จีน ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะเกิดจากพลังชี่หัวใจพร่อง ทำให้หัวใจอ่อนแรงและไม่มีแรงควบคุมจังหวะการเต้น ส่งผลให้เกิดอาการใจสั่น เหนื่อยง่าย มือเท้าเย็น และเกิดจากเลือดคั่ง ทำให้การไหลเวียนเลือดติดขัด ส่งผลให้ระบบส่งสัญญาณไฟฟ้าในหัวใจผิดปกติ ผู้ป่วยมักรู้สึกแน่นหน้าอกและหัวใจเต้นไม่สม่ำเสมอ นอกจากนี้อารมณ์ยังก็ผลโดยเฉพาะผู้ที่เครียด กังวล โกรธง่าย ทำให้พลังชี่ตับรบกวนการทำงานของหัวใจจนเกิดอาการใจสั่นแม้ร่างกายไม่ได้อ่อนแอ การแพทย์จีนไม่เพียงแต่หยุดอาการใจสั่นหรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ แต่ยังเน้นฟื้นฟูสมดุลร่างกาย โดยใช้ยาสมุนไพรจีน RLC ที่มีสมุนไพรหลายชนิดเสริมฤทธิ์กันในการบำรุงหัวใจให้มีกำลัง ปรับสมดุลระบบประสาท และส่งเสริมการไหลเวียนของเลือด
ยาสมุนไพรจีน RLC รักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้อย่างไร?
ยาสมุนไพรจีน RLC ประกอบด้วยสมุนไพร 12 ชนิด เช่น Renshen, Maidong, Wuweizi, Shuanzaoren และ Shanzhuyu เป็นต้น จากการวิจัยและทดลองทางคลินิกและเภสัชวิทยาตามหลักการแพทย์สากล พบว่า ยาสมุนไพรจีน RLC สามารถรักษาภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยออกฤทธิ์ผ่านหลายช่องทางและหลายเป้าหมาย (multi-pathway, multi-target) ได้แก่
- ควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ ควบคุมการเข้าออกของโพแทสเซียม โซเดียม แคลเซียมที่เซลล์กล้ามเนื้อหัวใจและที่ปมประสาทหัวใจแบบ multi-ion channel blocker ทำให้การนำไฟฟ้าของเซลล์คงที่
- ปรับปรุงการนำสัญญาณไฟฟ้า ทำให้สัญญาณการเต้นของหัวใจเดินทางได้คล่องตัวขึ้น ช่วยเพิ่มอัตราการเต้นของหัวใจ ปรับปรุงภาวะหัวใจเต้นช้าหรือภาวะหัวใจนำไฟฟ้าผิดปกติ
- ซ่อมแซมกล้ามเนื้อหัวใจ โดยลดการหลั่งสารสื่อการอักเสบ เช่น TNF-α และ IL-6 และต้านอนุมูลอิสระ
- ปรับปรุงการไหลเวียนเลือด โดยเพิ่มการหลั่งไนตริกออกไซด์ทำให้หลอดเลือดขยายและป้องกันการจับตัวของเกล็ดเลือด
- ปรับสมดุลระบบประสาทอัตโนมัติ ลดความตื่นตัวของระบบประสาทอัตโนมัติที่กระตุ้นหัวใจ
ผู้ป่วยจะได้ประโยชน์จากการใช้ยาสมุนไพรจีน RLC อย่างไร?
- ลดภาวะหัวใจเต้นรัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ ลดการเกิดหัวใจห้องบนเต้นเร็วก่อนกำหนด หัวใจห้องล่างเต้นเร็วเกินก่อนกำหนดได้อย่างชัดเจน ช่วยให้อาการของภาวะหัวใจห้องบนสั่นพลิ้วดีขึ้น ทำให้การเต้นของหัวใจมั่นคงขึ้น จากการศึกษาพบว่า หัวใจเต้นผิดจังหวะลดลง 67.3% ภายใน 4 สัปดาห์
- บรรเทาอาการที่เกิดจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่น ลดอาการใจสั่น หัวใจเต้นแรง แน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก อ่อนเพลีย เวียนศีรษะ จากการศึกษาพบว่า ผู้ป่วย 78% รู้สึกอาการใจสั่นลดลงภายใน 3 วัน
- รักษาได้ทั้งภาวะหัวใจเต้นเร็วและเต้นช้า และผู้ที่มีทั้งภาวะเต้นเร็วเต้นช้าสลับกัน
- ปรับปรุงการไหลเวียนเลือดและสารอาหารไปเลี้ยงหัวใจ อาจส่งผลดีต่อสมรรถภาพการทำงานโดยรวมของหัวใจ
- การใช้ร่วมกับยาแผนปัจจุบัน เช่น Amiodarone และ Metoprolol สามารถเพิ่มประสิทธิภาพและลดผลข้างเคียงจากยาแผนปัจจุบัน
- เมื่อใช้ต่อเนื่อง 3 เดือน ลดการกลับมาเป็นซ้ำได้ถึง 51%
- ไม่ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะที่ซับซ้อนตามมาเมื่อใช้ต่อเนื่องเป็นระยะเวลานาน
- ผลข้างเคียงน้อยมากและเป็นอาการเพียงเล็กน้อย เช่น เวียนศีรษะ ท้องอืด ซึ่งสามารถหายได้เองโดยไม่ต้องไปพบแพทย์
ยาสมุนไพรจีน RLC เหมาะกับกลุ่มเสี่ยงกลุ่มใด?
- ผู้ที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ทั้งภาวะหัวใจเต้นช้า หัวใจเต้นเร็ว และเต้นไม่สม่ำเสมอ
- ผู้ที่มีอาการใจสั่นบ่อยโดยไม่ทราบสาเหตุ
- ผู้ที่มีอาการแน่นหน้าอกโดยไม่พบความผิดปกติทางกายภาพ
- ผู้ที่ต้องการบำรุงหัวใจระยะยาว เช่น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดหัวใจ หรือความดันโลหิตสูง
ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะเป็นภัยเงียบที่ไม่ควรมองข้าม เมื่อยาแผนปัจจุบันต้องเผชิญข้อจำกัดในการรักษา ยาสมุนไพรจีน RLC จึงเป็นทางเลือกใหม่ในการรักษา ช่วยฟื้นฟูหัวใจอย่างเป็นธรรมชาติควบคุมการเต้นของหัวใจแบบ multi-ion channel blocker ซ่อมแซมกล้ามเนื้อหัวใจ ปรับการไหลเวียนเลือด และปรับสมดุลระบบประสาทอัตโนมัติ นอกจากนี้ยังสามารถบรรเทาอาการที่เกิดจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การแพทย์จีนสมัยใหม่ และนวัตกรรมสมุนไพรจีนเอินเวย์ช่วยคุณได้ ปรึกษาทีมแพทย์จีน เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญของเอินเวย์ (Enwei) ได้ที่สายด่วนสุขภาพเอินเวย์ 02-751-4399 หรือไอดีไลน์ @enwei
อ้างอิง
- Zhang Y, Liu X, Wang Q, et al. Effect of Shensongyangxin Capsule on Autonomic Nervous Function in Patients with Arrhythmia: A Clinical Study. Heliyon. 2023;9(6):e15987.
- Chinese Association of Traditional Chinese Medicine. Clinical Observation on Shensongyangxin Capsule for Arrhythmia. Chinese Journal of Integrated Traditional and Western Medicine. 2021;41(5):582–586.
- He J, Xu H, Chen Y. Shensongyangxin Capsule Combined with Beta-blockers in the Treatment of Arrhythmia: A Meta-analysis. Chinese Journal of Integrative Medicine. 2022;28(3):204–210.
