เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ยาจีนบรรเทาปวดประจำเดือน-ภาวะมีบุตรยาก

ยาสมุนไพรจีนแก้ที่ต้นเหตุด้วยหลักกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและสลายเลือดคั่ง (活血化瘀)

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่คืออะไร

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ (Endometriosis) เป็นโรคที่เนื้อเยื่อเยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญอยู่นอกโพรงมดลูก เช่น รังไข่หรืออุ้งเชิงกราน ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง การสร้างพังผืด และก่อให้เกิดอาการ เช่น

ปวดประจำเดือนรุนแรง
ปวดขณะมีเพศสัมพันธ์
ภาวะมีบุตรยาก

ในประเทศไทย ภาวะนี้พบได้บ่อยในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์และมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตอย่างมาก

การรักษาตามแพทย์แผนตะวันตก

การรักษามาตรฐาน ได้แก่

ยาฮอร์โมน เช่น ยาคุมกำเนิด, GnRH agonists
การผ่าตัด เพื่อนำก้อนหรือพังผืดออก

แต่ทั้งสองวิธีนี้มักเป็นเพียง การควบคุมอาการ (治标) ไม่สามารถป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำได้ และมีผลข้างเคียงจากการใช้ฮอร์โมนในระยะยาว

มุมมองแพทย์แผนจีน: ทำไมเกิดโรคนี้

แพทย์แผนจีนมองว่าโรคนี้สัมพันธ์กับ เลือดคั่ง (瘀血) และภาวะชี่ติดขัด (气滞)

เลือดคั่ง ทำให้เลือดไม่ไหลเวียน เกิดก้อนและปวด
พลังชี่ติดขัด จากความเครียดหรืออารมณ์กดดัน ทำให้เลือดติดขัด
การรับประทานอาหารเย็นหรืออยู่ในห้องแอร์เป็นเวลานาน ทำให้เกิด 寒凝血瘀 ความเย็นสะสมในมดลูก

การดูแลตามแพทย์จีนจึงมุ่ง แก้ที่ต้นเหตุ (治本) ด้วยการกระตุ้นการไหลเวียนและสลายเลือดคั่ง

ยาสมุนไพรจีน: หลักการกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและสลายเลือดคั่ง (活血化瘀)

ตำรับยาสมุนไพรจีนแบบดั้งเดิมที่ใช้ในภาวะนี้ ประกอบด้วย

Guizhi (Cinnamomi Ramulus)
Fuling (Poria cocos)
Mudanpi (Moutan Cortex)
Biashao (Paeoniae Radix Alba)
Taoren (Persicae Semen)

หลักการคือ การสลายเลือดคั่งและกระตุ้นการไหลเวียน (活血化瘀) เพื่อทำให้ก้อนค่อย ๆ ลดลง ลดอาการปวด และปรับสมดุลของร่างกาย

หลักฐานการวิจัยสมัยใหม่

Meta-analysis 2022⁽¹⁾

รวมการศึกษาแบบสุ่ม (RCT) 13 งาน ผู้ป่วย >1,000 ราย
พบว่า ยาสมุนไพรจีน + การรักษามาตรฐาน สามารถลดอาการปวด (VAS score) ได้ดีกว่าการรักษามาตรฐานเพียงอย่างเดียว
ขนาดก้อนลดลงอย่างมีนัยสำคัญ เฉลี่ย 20–35% ภายใน 3–6 เดือน
อัตราการมีบุตรดีขึ้นเมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม

การทดลองทางคลินิกขนาดเล็กในจีน

ผู้ป่วยที่ได้รับยาสมุนไพรจีนร่วมกับ mifepristone หลังผ่าตัด endometriosis มีอัตราการกลับมาเป็นซ้ำต่ำกว่ากลุ่มที่ได้รับยาเพียงอย่างเดียว⁽²⁾
อัตราการบรรเทาอาการ (clinical effective rate) อยู่ที่ 70–85%

ความปลอดภัย

ไม่มีการเพิ่มขึ้นของผลข้างเคียงที่รุนแรง
ส่วนใหญ่เป็นอาการเล็กน้อย เช่น ไม่สบายท้องหรือคลื่นไส้ ซึ่งหายได้เอง

ประโยชน์สำหรับผู้หญิงไทย

แก้ที่ต้นเหตุ (治本) ด้วยการสลายเลือดคั่ง ไม่ใช่แค่กดอาการชั่วคราว
ลดขนาดก้อนและบรรเทาอาการปวด อย่างมีนัยสำคัญใน 3–6 เดือน
เพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ โดยการปรับสมดุลระบบสืบพันธุ์
ลดความเสี่ยงการกลับมาเป็นซ้ำ เมื่อใช้ต่อเนื่องหลังการผ่าตัด
ปลอดภัยและได้มาตรฐาน ผ่านการควบคุมคุณภาพตาม GMP และการตรวจ HPLC

การแพทย์จีนสมัยใหม่ และนวัตกรรมสมุนไพรจีนเอินเวย์ช่วยคุณได้ ปรึกษาทีมแพทย์จีน เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญของเอินเวย์ (Enwei) ได้ที่สายด่วนสุขภาพเอินเวย์ 02-751-4399 หรือไอดีไลน์ @enwei

เอกสารอ้างอิง

Rong A, et al. Chinese herbal medicine for endometriosis: A systematic review. Front Endocrinol. 2022;13:995106. DOI: 10.3389/fendo.2022.995106
Chen L, et al. Traditional Chinese medicine combined with western medicine for endometriosis: clinical outcomes. Chin J Integr Med. 2019;25(4):243–250. DOI: 10.1007/s11655-019-3001-2